Tết và dinh dưỡng mẹ bầu
Tết cổ truyền đã đến mang theo bao niềm vui, sự bận rộn và đôi khi cả sự trăn trở. Những ngày chuẩn bị tết đào hoa đã nở rộ khắp các đường phố, một số con phố sẽ bị kẹt xe, tắc đường. mặc dù năm nay có Covid nhưng không vì thế mà tết bớt rộn ràng.
Với phụ nữ, ngoài công việc, mua bán chuẩn bị cho tết gia đình 2 bên (sếp nữa) và con cái, ui công việc lu bu, quả là tết rất mệt, tất cả mọi người đều mệt. Vậy mẹ bầu thì sao?
Cũng vậy thôi, không vì có bầu mà không lơ là nhiệm vụ. tuy nhiên vấn đề nhất với mẹ bầu không phải là công việc mà là ăn uống ngày tết.
Các vấn đề trong ngày tết và cách giải quyết
1. Vấn đề ăn uống
| Vấn đề dinh dưỡng trong ngày tết | Cách giải quyết | |
| Nhóm carbonhydrat (hay nhóm bột đường): nên chiếm 50-60% tổng năng lượng khẩu phần ăn. Bao gồm: cơm, xôi, khoai, sắn, các loại hạt…các loại bánh: bánh trưng, bánh mật….các loại bánh mứt kẹo, quả chín…… | ||
| Nhầm lẫn các nhóm thực phẩm | Miến, mì, khoai tây là nhóm tinh bột nhưng trong bữa ăn thường nhầm sang nhóm rau, canh nên ăn cơm cùng canh khoai tây hoặc canh miến: 1 củ khoai tây vừa là đủ tinh bột cho cả bữa hoặc miệng bát miến con bằng nửa bát cơm |
Nếu đã ăn miến, mì, khoai tây, phải giảm hoặc cắt tinh bột (tùy ăn nhiều hay ít) |
| Bánh trưng: góc 1/8 bánh trưng tương đương 1 bát cơm vì vậy ai đã ăn 1/8 coi như đủ tinh bột trong 1 bữa | Bánh trưng nên ăn góc nhỏ (1/8). Không ăn thêm tinh bột, nên bổ sung thêm rau. Nên ăn bánh trưng bữa sáng, trưa, không ăn bữa tối. Không ăn bánh trưng rán |
|
| Văn hóa, phong tục, tập quán | Tráng miệng bằng các quả ngọt như bưởi, cam, nho …. chúng đều rất nhiều chất đường | Không ăn quả chín sau bữa ăn mà nên cho thành bữa phụ, trước bữa ăn ít nhất 1 giờ hoặc sau bữa ăn ít nhất 2 giờ Ăm ít một. một lần ăn nên chỉ 1 quả táo, hồng xiêm, ổi; 3 – 4 múi bưởi nhỏ hoặc ¼ quả thanh long hay xoài…. |
| Tết đi các nhà chúc tết thường được mời ăn quả chín, bánh, mứt kẹo… hầu hết tất cả đều ngọt. Chú ý một cái kẹo bằng năng lượng 100 ml sữa tươi không đường |
||
| Các loại hạt: hạnh nhân, hạt mac ca….hạt bí, hướng dương, hạt dẻ cười…là nhóm đi đến nhà nào cũng có và cũng được mời ăn. Chúng thuộc nhóm cung cấp nhiều tinh bột và cả chất béo nữa | Ăn ít. Ăn vào bữa phụ. Khi ăn giảm tinh bột của bữa chính | |
| Nhóm đạm (protein): nên chiếm 15-20% năng lượng của khẩu phần ăn bao gồm đạm động vật chiếm 60% (các loại thịt, cá, trứng, đạm trong sữa, tôm, cua…) và đạm thực vật nên chiếm 40% có trong đậu, đỗ, gạo, rau… | ||
| Thịt nhiều, đủ loại nhưng thiếu cá | Các loại thực phẩm chế biến từ thịt nhiều: thịt gà, lợn, thịt bò, giò, nem rán… Quá nhiều món trong 1 bữa ăn, rất nhiều loại nhiều béo: nem rán, thịt quay…. |
Không ăn nhiều. Nếu ăn gà: bỏ da, ăn thịt trắng. Nếu ăn gi rồi, giảm thịt…. |
| Nhóm chất béo chiếm 25-30 tổng năng lượng trong khẩu phần ăn bao gồm chất béo từ động vật chiếm 60% (trong thịt, mỡ, chất béo từ trong sữa, bơ, fomai…) và chất béo thực vật trong các loại hạt, lạc, vừng, dầu ăn các loại… | ||
| Tết ăn nhiều đồ chiên xào rán | Tết thường thừa mỡ, dầu do các cách chế biến | Thay đổi cách chế biến. Nếu xào nấu cho ít mỡ |
| Nhóm rau xanh, củ quả | ||
| Rau thiếu, rau không tươi | chưa thấy mâm cỗ nhà nào có rau luộc hay salat trên mâm | Tăng cường rau và nên luộc, hấp thay xào, nấu, hầm Khi ăn nên ăn rau trước Đa dạng rau cho 1 bữa và cho 1 ngày |
| Không dùng nước ép hoa quả chín, nên ăn cả múi tăng chất xơ | ||
| Nước | Ít uống nước do mải vui chơi | Bù nước đầy đủ. Khoảng 2 lít/ngày |
2. Nếp sống thay đổi: thức khuya, ngủ dậy muộn và đôi khi cho phép mình uống rượu bia mà bình thường có thể không uống
3. Không tập hoặc bỏ tập
Tất cả 3 vấn đề trên đều có thể làm cho các bạn lên cân (hầu hết tết lên cân, ít nhiều giảm cân). Và điều này thật tai hại nếu bác mẹ bầu đang có đái đường thai kì.
Nếu các bạn đã được tư vấn dinh dưỡng, cố gắng tuân thủ theo hướng dẫn. Các bạn chưa được tư vấn, nên kiểm soát chế độ ăn uống hang ngày, và đặc biệt, kiểm soát sự tăng cân. Một người bình thường không được tăng quá 0,5 kg/1 tuần.
Chúc các bạn ăn tết vui vẻ, xả ga nhưng vẫn khỏe, đẹp. bé phát triển tốt!
HAPPY NEW YEAR!
Bs. Phương
-
Diêm Thị Thanh ThủyThạc sỹ - Bác sỹ Cao Cấp chuyên ngành sản phụ khoa và dinh dưỡng lâm sàng -
Bs CKI Thành Xuân AnhBác sỹ CK I chuyên ngành sản phụ khoa
Chị rất vui vì em đã có ý thức chuẩn bị sức khỏe trước khi mang thai. Hiện tại BMI của em là 27,4 em đang bị thừa cân. Thừa cân khi có thai rất dễ bị các bệnh rối loạn chuyển hóa như đái tháo đường thai kỳ, tền sản giật.. vì vậy em cần giảm cân về cân nặng lý tưởng trước khi mang thai. Cân nặng tốt nhất em nên có là từ 45 đến 50kg. Chúc em thành công.
Em đang trong độ tuổi sinh đẻ nên viêm nhiễm phụ khoa là bệnh rất thường gặp. Theo như em kể thì cách đây 2 tháng em bị viêm âm đạo do nấm. bệnh này rất dễ chữa khỏi nhưng cũng rất dễ tái phát hoặc sau khi điều trị nấm rất dễ bị viêm âm đạo do vi khuẩn. Em nên đi khám phụ khoa lại để xác định đúng nguyên nhân để điều trị cho hiệu quả