Rau cài răng lược tại sẹo mổ lấy thai

RCRL là một bệnh lý nguy hiểm đe dọa tính mạng của cả mẹ và thai. Trước đây là một bệnh hiếm gặp nhưng ngày nay không còn là hiếm do tỷ lệ mổ lấy thai ngày càng tăng và chất lượng sẹo mổ kém.

Thai bình thường khoảng trên 90% rau thai bám ở phía đáy tử cung nơi có lớp cơ tử cung dày nhất đủ mạch máu để nuôi thai. Ở sản phụ có sẹo mổ lấy thai lớp cơ ở  mặt trước vùng eo TC tương ứng với sẹo mổ thường rất mỏng, sẹo không liền tốt thường có khe hở , áp lực ổ bụng lớn sẽ có xu hướng hút túi thai xuống bám ở sẹo mổ đây là nguyên nhân gây bệnh Chửa ở sẹo mổ lấy thai (COSMLT). Khi thai  lớn lên bánh rau sẽ bám vào sẹo và cơ tử cung ở vùng eo ( nơi này cơ rất mỏng, yếu và ít mạch máu) vì vậy mạch máu của bánh rau có su hướng đâm xuyên qua lớp cơ tử cung sang bàng quang và các tạng lân cận gây ra 2 bệnh cảnh: Vỡ tử cung nếu sẹo mổ quá yếu  hoặc Rau cài răng lược tại sẹo mổ lấy thai.
Chẩn đoán: Chủ yếu dựa vào  siêu âm Doppler và cộng hưởng từ

 -  Siêu âm thấy rau bám ở vị trí sẹo mổ lấy thai, Doppler thấy có mạch máu đâm xuyên qua lớp cơ tử cung và hình ảnh mất khoảng sáng sau rau.

Xử trí: Cho đến nay RCRL vẫn là một bệnh lý nguy hiểm đe dọa tính mạng của cả mẹ và con. Nên cá thể hóa từng trường hợp để điều trị với nguyên tắc chung:

- Mổ lấy thai sớm ở tuổi thai từ 34 đến 36 tuần ( Cân nhắc tiêm thuốc trưởng thành phổi cho thai)

- Chuẩn bị trước mổ:
+ Tư vấn kỹ cho bệnh nhân và người nhà mức độ nguy hiểm của phẫu thuật, khả năng phải cắt tử cung, mất máu, tổn thương niệu quản và các cơ quan lân cận đặc biệt khả năng nguy hiểm tới tính mạng.

+ Điều trị thiếu máu, vào viện theo dõi trước mổ 1 tuần.

+ Chuẩn bị máu và các chế phẩm thay thế máu 

+ Phải được phẫu thuật ở những cơ sở y tế có đủ điều kiện hồi sức. Có khả năng phối hợp giữa các chuyên khoa : Tiết niệu, ngoại khoa, mạch máu, sơ sinh. Hồi sức, x quang….

+ Phải được phẫu thuật bởi các phẫu thuật viên có đủ kinh nghiệm phẫu thuật vùng chậu.

+ Đặt sonde niệu đạo và 2 sonde niệu quản trước phẫu thuật.

+ Rạch thân tử cung lấy thai , không rạch vào bánh rau.

+ Trường hợp RCRL mức độ nặng: chủ động cầm máu cắt tử cung bán phần thấp.

+ Trường hợp cho phép ( Không chảy máu) có thể bảo tồn tử cung bằng cách khâu cơ tử cung để lại bánh rau. Theo dõi chặt chẽ , chống nhiễm trùng
LƯU Ý : RCRL thường xuất phát từ thai chửa ỏ sẹo mổ lấy thai vì vậy rất cần cân nhắc Có nên giữ thai để đẻ ở các trường hợp chửa ở sẹo mổ lấy thai  khi thai < 13 tuần hay không?