Bạn có nguy cơ ưng thư vú không?
Nguy cơ cao:
- Tuổi: thường gặp ở PN > 50 tuổi
- Người có kinh sớm < 12 tuổi hoặc mãn kinh muôn sau 55 tuổi
- Gia đình ( Mẹ , chị gái, em gái) có người mắc ung thư vú hoặc ung thư buồng trứng
- Người có xạ trị vùng ngực trước đó ( dưới 30 tuổi)
- Người có tuyến vú đặc nguy cơ cao hơn vú nhẽo nhieuf TC mõ.
- Người mang gen ung thư vú BRAC1 và BRAC2
- Người đã từng bị ung thư vú thì dễ bị tái phát hoặc người có bệnh vú như Quá sản điển hình nhu mô vú hoặc ung thư ống tuyến vú..
- Người đã từng dùng diethylstibetrol: là một loại estrogen tổng hợp hiện nay không có nữa
Nguy cơ có thể thay đổi được:
- Quá cân hoặc béo phì sau mãn kinh
- Người ít hoạt động thể lực
- Sử dụng hormone:Phụ nữ mãn kinh dùng Hormon thay thế kéo dài > 5 năm. Dùng thuốc tránh thai( Thế hệ cũ ) kéo dài.
- Người sinh con muộn sau 30 tuổi, PN không sinh đẻ
- Người uống rượu nhiều
- Ngoài ra những người làm việc đêm, người phơi nhiễm với hóa chất có nguy cơ ung thư vú.
SÀNG LỌC UNG THƯ VÚ THẾ NÀO LÀ ĐÚNG?
Ung thư vú giai đoạn sớm thường tiến triển rất châm từ 10 đến 15 năm vì vậy sàng lọc để phát hiện sớm rất có giá trị nếu thực hiện đúng.
Sàng lọc K vú không phòng tránh được K vú nhưng giúp chẩn đoán sớm khi điều trị còn dễ dàng vì ung thư vú phát hiện sớm có thể điều trị khỏi và bảo tồn vú hoàn toàn cả về chức năng và thẩm mỹ.
- Tuổi: PN từ 50 đến 74 tuổi chụp vú ( Mammography) 2 năm 1 lần. PN có nguy cơ cao ung thư vú, người béo phì sàng lọc sớm từ 40 tuổi.
- Các phương pháp sàng lọc:
- Khám lâm sàng: bởi Bác sỹ, y tá hoặc tự khám. Tốt nhất hướng dẫn PN tự kiểm tra vú mỗi ngày phát hiện sớm nhứng bất thường về vú để đi khám chuyên khoa. Khi khám lâm sàng phát hiện được thường giai đoạn muộn.
- Siêu âm: Phát hiện khối u vú lành tính để điều trị sớm từ khi chưa có biến chứng ác tính.
Siêu âm cũng phát hiện được ung thư vú nhưng thường ở giai đoạn muộn. Siêu âm giúp định hướng cho các sinh thiết vú đúng vị trí lấy đúng tổn thương
- Chụp vú ( Mammography): đây vẫn là phương pháp chính để phát hiện ung thư vú sớm với việc phát hiện vi vôi hóa cực sớm.
- Chụp cộng hưởng từ, Chụp cắt lớp cũng giúp chẩn đoán sớm các tổn thương vú tuy nhiên giá thành cao và không phổ thông nên không dùng để sàng lọc mà chỉ dùng trong chẩn đoán và điều trị
- Sinh thiết vú: đây ;là tiêu chuẩn vàng để chẩn đoán ung thư vú có thể lấy toàn bộ khối u để sinh thiết hoặc sinh thiết kim. Tuy nhiên phụ thuộc rất nhiều vào kỹ năng , kinh nghiệm của người chọc sinh thiết
Gần đây 1 số đơn vị sử dụng Xét nghiệm CA 15-3 như 1 chất chỉ điểm ung thư vú. Vậy CA 153 thực chất là gì?: CA 15-3 là 1 chất có giá trị tiên lượng trong điều trị ung thư vú. CA 15-3 cũng tăng trong 1 số ung thư phổi, niêm mạc tử cung, ung thư tuyến tiền liêt hoặc trong 1 số trường hợp viêm nhiễm, viêm gan, xơ gan… CA 15-3 chỉ tăng ở giai đoạn muộn của ung thư vú khi đẫ có di căn. Không tăng ở giai đoạn sớm vì vậy không sử dụng CA 15-3 để sàng lọc ung thư vú.
-
Diêm Thị Thanh ThủyThạc sỹ - Bác sỹ Cao Cấp chuyên ngành sản phụ khoa và dinh dưỡng lâm sàng
-
Bs CKI Thành Xuân AnhBác sỹ CK I chuyên ngành sản phụ khoa
Chị rất vui vì em đã có ý thức chuẩn bị sức khỏe trước khi mang thai. Hiện tại BMI của em là 27,4 em đang bị thừa cân. Thừa cân khi có thai rất dễ bị các bệnh rối loạn chuyển hóa như đái tháo đường thai kỳ, tền sản giật.. vì vậy em cần giảm cân về cân nặng lý tưởng trước khi mang thai. Cân nặng tốt nhất em nên có là từ 45 đến 50kg. Chúc em thành công.
Em đang trong độ tuổi sinh đẻ nên viêm nhiễm phụ khoa là bệnh rất thường gặp. Theo như em kể thì cách đây 2 tháng em bị viêm âm đạo do nấm. bệnh này rất dễ chữa khỏi nhưng cũng rất dễ tái phát hoặc sau khi điều trị nấm rất dễ bị viêm âm đạo do vi khuẩn. Em nên đi khám phụ khoa lại để xác định đúng nguyên nhân để điều trị cho hiệu quả